Zgodnie z załącznikiem I ust. 38 rozporządzenia Komisji (UE) nr 142/2011 z dnia 25 lutego 2011 r. w sprawie wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, oraz w sprawie wykonania dyrektywy Rady 97/78/WE w odniesieniu do niektórych próbek i przedmiotów zwolnionych z kontroli weterynaryjnych na granicach w myśl tej dyrektywy próbki badawcze i diagnostyczne oznaczają produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego (czyli całe zwierzęta martwe lub ich części, produkty pochodzenia zwierzęcego lub inne produkty otrzymane ze zwierząt nieprzeznaczone do spożycia przez ludzi, w tym komórki jajowe, zarodki i nasienie) i produkty pochodne (czyli produkty otrzymane w wyniku przynajmniej jednej obróbki, przekształcenia lub etapu przetwarzania produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego) przeznaczone do badania w kontekście działań diagnostycznych lub analizy w celu stymulowania postępu naukowo-technicznego w kontekście działań edukacyjnych lub badawczych.
Próbki przeznaczone do celów innych niż działania diagnostyczne lub rozwój naukowo-techniczny nie wpisują się w definicję próbki badawczej i diagnostycznej, a ich przywóz może być regulowany odrębnymi przepisami.
Zgodnie z art. 27 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 142/2011 właściwy organ może zezwolić na przywóz i tranzyt próbek badawczych i diagnostycznych na warunkach zapewniających opanowanie zagrożeń dla zdrowia publicznego i zdrowia zwierząt. Warunki takie oznaczają co najmniej:
1. Organ wydający zezwolenie - w przypadku wprowadzania próbek na terytorium UE przez polski punkt kontroli granicznej właściwym organem wydającym zezwolenie na przywóz i tranzyt jest graniczny lekarz weterynarii (wykaz granicznych inspektoratów weterynarii dostępny jest tutaj).
2. Forma zezwolenia - zezwolenie granicznego lekarza weterynarii wydawane jest w formie decyzji administracyjnej.
3. Wniosek o wydanie zezwolenia - wniosek o wydanie zezwolenia na przywóz należy złożyć do granicznego lekarza weterynarii właściwego dla przejścia granicznego, przez które próbka będzie przywożona. Wniosek o wydanie zezwolenia na przywóz powinien:
Lista punktów kontroli granicznej dostępna jest pod linkiem: https://ec.europa.eu/food/animals/vet-border-control/bip-contacts_en
4. Zgoda właściwego organu państwa przeznaczenia - zgodnie z art. 27 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 142/2011 do zezwolenia na przywóz i tranzyt niezbędne jest uprzednie uzyskanie zgody właściwego organu państwa członkowskiego przeznaczenia (w Polsce organem tym jest Główny Lekarz Weterynarii). Jeżeli dane próbki badawcze lub diagnostyczne przywożone są do Polski przez polski punkt kontroli granicznej, wówczas graniczny lekarz weterynarii przed wydaniem zezwolenia, zgodnie z art. 106 kpa, zwraca się do Głównego Lekarza Weterynarii o zajęcie stanowiska. Główny Lekarz Weterynarii niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia doręczenia mu żądania, zajmuje stanowisko w drodze postanowienia, na które służy stronie zażalenie.
5. Opłaty
Jeśli wprowadzenie do Unii odbywa się przez terytorium państwa członkowskiego, które nie jest państwem członkowskim przeznaczenia, podmiot przedstawia próbki w punkcie kontroli granicznej zgodnie z art. 4 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/2122.
Właściwy organ w punkcie kontroli granicznej za pośrednictwem systemu IMSOC informuje o wprowadzeniu próbek właściwy organ państwa członkowskiego przeznaczenia.
Lista punktów kontroli granicznej dostępna jest pod linkiem: https://ec.europa.eu/food/animals/vet-border-control/bip-contacts_en.
Użytkownicy mający kontakt z próbkami badawczymi i diagnostycznymi zobowiązani są do podejmowania wszelkich niezbędnych środków dla uniknięcia rozprzestrzenienia chorób przenoszonych na ludzi lub zwierzęta przy obchodzeniu się z powierzonymi im materiałami, w szczególności poprzez stosowanie dobrych praktyk laboratoryjnych. Ponadto należy pamiętać, iż:
Podmioty przeprowadzające czynności na próbkach badawczych lub diagnostycznych są zobowiązane do przestrzegania szczegółowych zasad dotyczących usuwania próbek badawczych i diagnostycznych, co oznacza, że o ile próbki nie są przechowywane do celów referencyjnych lub ponownie wysyłane do państwa trzeciego pochodzenia, są usuwane: