Na podstawie art. 15b. ust. 1 pkt 1 ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U.2021, poz.306, z późn.zm.) graniczny lekarz weterynarii jest właściwym organem do przeprowadzania kontroli urzędowych oraz wykonywania innych czynności urzędowych dotyczących zwierząt i towarów w punkcie kontroli granicznej (BCP - ang. Border Control Post) niezależnie od tego, czy te zwierzęta i towary podlegają kontroli, o której mowa w art. 47 ust. 1 lit. a, b oraz d-f rozporządzenia (UE) 2017/625). Kontrola ta jest wykonywana w BCP pierwszego przybycia do UE i polega w szczególności na:
Przesyłka - oznacza pewną liczbę zwierząt lub ilość towarów objętych tym samym świadectwem urzędowym, poświadczeniem urzędowym lub innym dokumentem, przewożoną tym samym środkiem transportu i pochodzącą z tego samego terytorium lub państwa trzeciego, oraz - należącą do tego samego rodzaju, tej samej klasy lub mającą taki sam opis (zgodnie z art. 3, pkt. 37) rozp. (UE) 2017/625)
Na podstawie art. 47 rozporządzenia (UE) 2017/625 kontroli urzędowej w BCP pierwszego przybycia do UE poddaje się każdą przesyłkę wprowadzaną na teren UE, która należy do kategorii zwierząt i towarów wymienionych w 47 ust. 1 lit. a, b oraz d-f tego rozporządzenia (są to m.in. zwierzęta, produkty pochodzenia zwierzęcego, materiał biologiczny, produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego, siano i słoma, produkty złożone, pasze pochodzenia niezwierzęcego z niektórych państw trzecich, podlegające czasowemu zwiększeniu kontroli urzędowych), przy czym weterynaryjna kontrola zwierząt domowych towarzyszących podróżnym, przywożonym lub przewożonym w celach niehandlowych, realizowana jest według odrębnych zasad (więcej informacji o podróżach z państw trzecich ze zwierzętami towarzyszącymi dostępnych jest tutaj).
Urzędowa kontrola weterynaryjna na granicy zewnętrznej UE obejmuje weryfikację zgodności zwierząt/towarów wwożonych na teren UE pod kątem zdrowia i dobrostanu zwierząt i/lub bezpieczeństwa dla zdrowia konsumenta. Jest to kontrola przeprowadzana na wniosek, dlatego istotne jest, aby wnioskodawca wcześniej przygotował stosowne dokumenty, pozwalające na powiadomienie granicznego lekarza weterynarii w BCP o zamiarze wprowadzenia przesyłki na teren UE przed jej przewidywanym przybyciem do UE oraz na zgłoszenie przesyłki do kontroli, kiedy dotrze już na teren przejścia granicznego.
Przywóz lub przewóz zwierząt lub produktów stwarzających groźbę rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych zwierząt jest zabroniony.
Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2019/1013 podmiot odpowiedzialny za przesyłkę zwierząt czy produktów, z wyprzedzeniem co najmniej jednego dnia roboczego przed przewidywanym przybyciem przesyłki do UE, informuje o tym fakcie granicznego lekarza weterynarii w punkcie kontroli granicznej pierwszego przybycia do UE.
Podmioty odpowiedzialne za przesyłkę dokonują wcześniejszego powiadomienia poprzez wypełnienie i przedłożenie odpowiedniej części dokumentu CHED do systemu TRACES NT. W przypadku przywozu produktów informacja, o której mowa powyżej przekazywana jest z wykorzystaniem wspólnego zdrowotnego dokumentu wejścia (CHED dla produktów: CHED-P), którego wzór określono w załączniku II, części 2, sekcji B do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/1715.
W przypadku przywozu zwierząt informacja, o której mowa powyżej przekazywana jest z wykorzystaniem wspólnego zdrowotnego dokumentu wejścia (CHED dla zwierząt: CHED-A), którego wzór określono w załączniku II, części 2, sekcji A do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/1715 .
Weterynaryjną kontrolę graniczną przesyłek przywożonych na teren UE przez polskie przejście graniczne przeprowadza graniczny lekarz weterynarii, który jest organem pierwszej instancji w postępowaniu administracyjnym. Organem wyższego stopnia w stosunku do granicznego lekarza weterynarii jest Główny Lekarz Weterynarii. W praktyce oznacza to, iż Główny Lekarz Weterynarii nie wydaje opinii w sprawie, jeśli postępowanie administracyjne nie zostało zakończone na poziomie organu pierwszej instancji.
Na podstawie art. 15b. ust. 2 ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U.2021, poz.306, z późn.zm.), w przypadkach, o których mowa w art. 65 ust. 2 rozporządzenia (UE) 2017/625 (przesyłki niezgłoszone przez podmioty jako zawierające produkty podlegające kontrolom urzędowym w BCP) kontrolę urzędową zwierząt i towarów, o których mowa w art. 47 ust. 1 lit. a, b oraz d-f wspomnianego rozporządzenia, a także inne czynności urzędowe w odniesieniu do takich zwierząt i towarów wykonuje:
Na podstawie art. 37 ust. 2 ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U.2021, poz.306, z późn.zm.) karze grzywny podlega ten, kto będąc podmiotem odpowiedzialnym za przesyłkę zwierząt albo towarów, z wyłączeniem produktów pochodzenia zwierzęcego, produktów złożonych i produktów uzyskanych z produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, o których mowa w art. 7 rozporządzenia (UE) 2019/2122, oraz małych przesyłek tych produktów, o których mowa w art. 10 tego rozporządzenia:
Na podstawie art. 37a ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U.2021, poz.306, z późn.zm.) karze grzywny, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku podlega ten, kto, przywożąc lub dokonując tranzytu przesyłki zwierząt albo towarów, nie przedstawia takiej przesyłki do kontroli urzędowej lub w celu wykonania innych czynności urzędowych w punkcie kontroli granicznej zgodnie z art. 47 ust. 5 rozporządzenia (UE) 2017/625 lub w uznanych składach zgodnie z art. 27 ust. 1rozporządzenia (UE) 2019/2124.