Na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2014 r. poz. 1539, z późn. zm.) Główny Lekarz Weterynarii opracował program bioasekuracji mający na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń. Przedmiotowy program został wprowadzony rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 3 kwietnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia „Program bioasekuracji mającego na celu zapobieganie szerzeniu się afrykańskiego pomoru świń” na lata 2015-2018 (Dz. U poz. 517), które wejdzie w życie z dniem 29 kwietnia 2015 r.

Zgodnie z ww. rozporządzeniem program bioasekuracji realizowany będzie na obszarze województwa podlaskiego, w powiatach: sejneńskim w gminach Giby i Sejny z miastem Sejny, augustowskim w gminach Lipsk i Płaska, białostockim w gminach Czarna Białostocka, Gródek, Supraśl, Wasilków i Michałowo oraz sokólskim w gminach Dąbrowa Białostocka, Janów, Krynki, Kuźnica, Nowy Dwór, Sidra, Sokółka i Szudziałowo.

Posiadacze zwierząt utrzymujący świnie na ww. obszarach zobowiązani zostali do dostosowania gospodarstw do niżej wymienionych wymagań bioasekuracji określonych w ww. programie w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie ww. rozporządzenia, tj. do dnia 29 maja 2015 r.

Wymagania bioasekuracji, poza obecnie obowiązującymi:

1. wdrożenie programu monitorowania i zwalczania gryzoni;
2. przeprowadzanie okresowych zabiegów dezynsekcji (od kwietnia do listopada każdego roku);
3. prowadzenie rejestru środków transportu do przewozu świń, które wjeżdżają na teren gospodarstwa, oraz rejestru wejść osób do pomieszczeń, w których są utrzymywane świnie;
4. zabezpieczenie budynku, w którym są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt domowych;
5. utrzymywanie świń w gospodarstwach w zamkniętych pomieszczeniach, z wyjątkiem świń utrzymywanych w systemie otwartym;
6.             zapewnienie aby:
   1. osoby mające kontakt ze świniami w gospodarstwie nie utrzymywały własnych świń poza tym gospodarstwem oraz nie zajmowały się dodatkowo obsługą świń
      w innych gospodarstwach,
   2. do budynków, w których są utrzymywane świnie, nie wchodziły osoby postronne,
   3. osoby przebywające w budynkach inwentarskich używały odzieży ochronnej       oraz obuwia ochronnego;
7. zabezpieczenie gospodarstwa, w którym są utrzymywane świnie w systemie otwartym, podwójnym ogrodzeniem, o co najmniej 1,5 m wysokości, na podmurówce
   lub z wkopanym krawężnikiem, przy czym jak wynika z informacji przekazanych przez Głównego Lekarza Weterynarii na obszarze, na którym będzie realizowany ww. program bioasekuracji w chwili obecnej nie ma takich gospodarstw.

Posiadacze utrzymujący świnie na ww. obszarach, którzy nie będą mogli dostosować gospodarstw do ww. wymagań mogą do dnia 29 maja 2015 r., złożyć do powiatowego lekarza weterynarii właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności oświadczenie, że gospodarstwo nie spełni wymagań określonych w programie bioasekuracji.

W takim przypadku:

1. powiatowy lekarz weterynarii, po przeprowadzeniu kontroli w gospodarstwie, wyda decyzję nakazującą zabicie świń utrzymywanych w gospodarstwie lub poddanie ich ubojowi oraz zakazującą wprowadzania do gospodarstwa i utrzymywania w nim zwierząt z gatunków wrażliwych przez okres obowiązywania programu, tj. do 31 grudnia 2018 r.;
2. posiadaczowi świń będzie przysługiwać:

- odszkodowanie za zabite lub poddane ubojowi zwierzęta, wypłacane przez powiatowego lekarza weterynarii właściwego na miejsce prowadzenia działalności,

- rekompensata za nieprzerwane nieutrzymywanie świń w gospodarstwie, przyznawana w drodze decyzji kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Wniosek o przyznanie rekompensat należy złożyć do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwego ze względu na miejsce położenia gospodarstwa, w terminie 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ww. rozporządzenia, tj. do 29 lipca 2015 r.

Do wniosku należy dołączyć kopię ww. decyzji wydanej przez powiatowego lekarza weterynarii oraz dokumenty potwierdzające jej wykonanie.

Natomiast posiadaczom utrzymującym świnie na ww. obszarach, którzy nie dostosują, w terminie 1 miesiąca od wejścia w życie ww. rozporządzenia, tj. do dnia 29 maja 2015 r., gospodarstw do ww.  wymagań bioasekuracji i nie złożą w tym terminie do powiatowego lekarza weterynarii właściwego na miejsce prowadzenia działalności oświadczenia, że gospodarstwo nie spełni wymagań określonych w ww. programie bioasekuracji:

1. powiatowy lekarz weterynarii, po przeprowadzeniu kontroli w gospodarstwie, wyda decyzje nakazujące zabicie świń utrzymywanych w gospodarstwie lub poddanie ich ubojowi oraz zakazujące wprowadzania do gospodarstwa i utrzymywania w nim zwierząt z gatunków wrażliwych przez okres obowiązywania programu, tj. do 31 grudnia 2018 r.;
2. będą przysługiwać jedynie odszkodowania za zabite lub poddane ubojowi zwierzęta, wypłacane przez powiatowego lekarza weterynarii właściwego na miejsce prowadzenia działalności,
3. nie będzie przysługiwać ww. rekompensata.

Najważniejsze terminy:

- 29 kwietnia 2015 r. - wejście w życie rozporządzenia wprowadzającego program bioasekuracji

- 29 maja 2015 r. - termin na dostosowanie gospodarstwa do wymogów bioasekuracji

                         - termin na złożenie oświadczenia do powiatowego lekarza weterynarii w przypadku braku możliwości spełnienia wymagań bioasekuracji 

- 29 lipca 2015 r. - termin na złożenie wniosku do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o przyznanie rekompensaty

Producenci rolni, którzy będą realizować program bioasekuracji na podstawie przepisów aktualnie nowelizowanego rozporządzenia  Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa będą mogli uzyskać pomoc w formie refundacji wydatków poniesionych na:

1)   zakup mat dezynfekcyjnych;

2)   zakup sprzętu do wykonania zabiegów dezynfekcyjnych, dezynsekcyjnych i deratyzacyjnych oraz niezbędnych środków dezynfekcyjnych, dezynsekcyjnych i deratyzacyjnych;

3)   zakup odzieży ochronnej i obuwia ochronnego;

4)   zabezpieczenie budynków, w których są utrzymywane świnie, przed dostępem zwierząt domowych;

5)   ogrodzenie gospodarstw, w których świnie są utrzymywane w systemie otwartym.

Pomoc będzie przyznawana w formie de minimis do wysokości 15 000 zł na jedno gospodarstwo rolne, w drodze decyzji kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę producenta rolnego, na wniosek producenta rolnego, złożony na formularzu opracowanym i udostępnionym przez tę Agencję na jej stronie internetowej. Do wniosku producent rolny będzie obowiązany dołączyć oświadczenie o liczbie świń w gospodarstwie oraz faktury lub ich kopie albo rachunki wystawione zgodnie z odrębnymi przepisami, a także zaświadczenia lub oświadczenia o otrzymanej pomocy de minimis w ostatnich trzech latach. Termin składania wniosków zostanie ogłoszony przez ministra właściwego do spraw rolnictwa na stronie internetowej urzędu obsługującego tego ministra najpóźniej 14 dni przed rozpoczęciem terminu składania wniosków o przyznanie pomocy.