Badania kontrolne (monitoring)

Badania kontrole żywności prowadzone są przez Inspekcję Weterynaryjną w ramach:

1. Krajowego programu badań kontrolnych pozostałości

2. Program ten realizowany jest od 2004 roku. Corocznie w ramach tego programu wykonuje się ponad 30 tysięcy badań. Inspekcja Weterynaryjna pobiera próbki do badań od świń, bydła, koni, owiec, drobiu (kurczęta, indyki, kaczki, gęsi), ryb, królików, zwierząt łownych oraz mleka krowiego, jaj i miodu. Zakres prowadzonych badań obejmuje łącznie ponad 280 związków od zakazanych do stosowania substancji o charakterze anabolicznym z grupy A (hormony, substancje tyreostatyczne) do weterynaryjnych produktów leczniczych i zanieczyszczeń środowiskowych (metale, pestycydy) zaliczanych do grupy B.

   Badania kontrolne pozostałości wykonywane są w Zakładzie Farmakologii i Toksykologii i w Zakładzie Higieny Żywności Pochodzenia Zwierzęcego Państwowego Instytutu Weterynaryjnego - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach oraz w 10 Zakładach Higieny Weterynaryjnej (Białystok, Gdańsk, Katowice, Łódź, Olsztyn, Poznań, Bydgoszcz, Kielce, Warszawa i Wrocław). 

3. Badań kontrolnych skażeń promieniotwórczych 

   Prowadzenie badań kontrolnych skażeń promieniotwórczych, umożliwiających wiarygodną ocenę stanu bezpieczeństwa radiologicznego krajowej żywności pochodzenia zwierzęcego, jest zalecane przez UE. Powszechnie stosowanym wskaźnikiem stanu tych skażeń jest oznaczanie radioizotopów cezu (137Cs, 134Cs).

   Badania kontrolne skażeń promieniotwórczych wykonywane są w Zakładzie Radiobiologii Państwowego Instytutu Weterynaryjnego - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach oraz w 9 Zakładach Higieny Weterynaryjnej (Białystok, Wrocław, Opole, Gdańsk, Katowice, Poznań, Olsztyn, Warszawa, Lublin).

4. Badań kontrolnych dioksyn, furanów, dioksynopodobnych polichlorowanych bifenyli (dl pcb) i niedioksynopodobnych ndl-pcb 

   Badania monitoringowe dioksyn i furanów (PCDD, PCDF) i PCB (dl-PCB i ndl-PCB) w żywności pochodzenia zwierzęcego są obligatoryjnym zadaniem każdego z państw krajów członkowskich UE, a wynikają z konieczności przestrzegania zasad i wymagań prawa żywnościowego (rozporządzenie (WE) nr 178/2002).         

   Krajowy program badań kontrolnych dioksyn i PCB realizowany jest  w Polsce od 2006 roku. Badania przeprowadzane są w Zakładzie Radiobiologii Państwowego Instytutu Weterynaryjnego - Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach.

   W ramach prowadzonego programu monitoringu corocznie pobieranych jest około 160 próbek z następujących kategorii: mięso i produkty mięsne, mleko surowe i produkty mleczne, jaja, ryby pochodzące z regionu Morza Bałtyckiego, akwakultura. Rodzaj i liczba próbek do pobrania w danym roku jest określana na podstawie analizy wyników badań monitoringowych oraz bieżących informacji nt. źródeł potencjalnie mogących stanowić ryzyko dla zdrowia ludzi.