Gorączka Q
Gorączka Q jest chorobą zwierząt domowych i dzikich, którą mogą zarazić się także ludzie. Występuje na terytorium większości państw (szczegółówe informacje nt. występowania gorączki Q dostępne są na stronach OIE). Chorobę wywołuje bakteria Coxiella burnetii, która jest bardzo odporna na działanie czynników chemicznych i fizycznych, dzięki czemu charakteryzuje się dużą przeżywalnością w środowisku.
Zarażenie jest zazwyczaj następstwem porodu lub poronienia, w czasie którego dochodzi do skażenia otoczenia. Wektorem choroby sa również kleszcze (ok. 30 gatunków), które są rezerwuarem bakterii (raz zakażony kleszcz staje się nosicielem C. burnetii przez całe życie).
Zgodnie z ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt gorączka Q podlega w Polsce obowiązkowi rejestracji.
Gorączka Q u ludzi
Do zakażeń u ludzi najczęściej dochodzi przez wdychanie skażonego powietrza, ale możliwe są również inne drogi (w tym pokarmowa). Choroba najczęściej ma charakter bezobjawowy, jednakże zdarza się, że ma gwałtowny przebieg z wysoką gorączką, zaburzeniami układu oddechowego i silnym bólem głowy, bólami mięśni, objawami grypopodobnymi. Czasem choroba przybiera formę przewlekłą.
Więcej o gorączce Q u ludzi można przeczytać na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego.
Gorączka Q u zwierząt
U zwierząt Coxiella burnetii lokalizuje się najczęściej w płucach, gruczole mlekowym, jądrach, węzłach chłonnych oraz w macicy i łożysku. Infekcja czasami może trwać nawet przez całe życie zwierzęcia i w większości przypadków przebiegać w formie utajonej. Do nasilenia objawów choroby dochodzi podczas ciąży lub w wyniku działania czynników immunosupresyjnych, kiedy to następuje namnożenie większej liczby bakterii. Początkowo występuje nieznaczne podwyższenie temperatury ciała, które utrzymuje się przez kilka dni, stan zapalny gałek ocznych, objawiający się wyciekiem surowiczo-śluzowym z worka spojówkowego i nosa, przedwczesne porody i poronienia. W przypadku nasilenia choroby, może wystąpić zapalenie płuc, wymienia oraz stawów.
Na występowanie gorączki Q u zwierząt mogą wskazywać
liczne zachorowania ludzi w tym samym siedlisku,
z objawami przypominającymi ostrą grypę.